Zajedničko poklonjenje mađarskog i srpskog predsednika Janoša Adera i Tomislava Nikolića pred senima nevinih žrtava Drugog svetskog rata planira se za početak aprila u Čurugu – izajvio je ambasador Mađarske u Srbiji Oskar Nikovic u okviru konferencije akademika i istorijskih stručnjaka koju je u Segedinu organizovao tamošnji Istraživački centar „Delvidek“.
– U Čurugu su već u toku terenski radovi za uspostavljanje jednog memorijalnog mesta. Prema planovima, u znak sećanja na mađarske žrtve šefovi država će se pokloniti kod šinterske jame, a u znak sećanja na srpske žrtve u muzeju koji je ustanovljen u prostoru nekadašnjeg magacina – rekao je Nikovic. Mađarski ambasador je rekao i da se Mađarska već poklonila pred senima pogubljenih nedužnih žrtava srpske i drugih nacionalnosti, ali da to izvinjenje nije stiglo ne samo do opšte svesti, nego ni do političara. – Nikada nećemo znati tačan broj žrtava, ali nam je zajednički interes da obe strane učine gest. To je nezaobilazno – kazao je Nikovic.
Srbija i Mađarska još nikada nisu bile ovoliko blizu pomirenju – čulo se još na segedinskoj konferenciji. Mađarski kopredsednik mađarsko-srpske Mešovite akademske komisije dr Ferenc Glac podsetio je da njen cilj predstavlja usaglašavanje zajedničkih istraživanja na zajedničkom prostoru. On je, međutim, ocenio da je ne samo u istoriji dva naroda važno da bude razjašnjeno šta se dogodilo u godinama Drugog svetskog rata, već da te podatke treba uključiti i u međunarodni naučni život. – Nigde i nikada se nije dogodilo ono što je bilo na ovom prostoru i kao svetski rekord važi to koliko je ljudi posle Drugog svetskog rata pogubljeno bez sudske odluke, a jedinstvena je i razmera istrebljenja naroda nakon ratnog perioda – rekao je Glac.
Srpski istoričar dr Srđan Cvetković, sekretar Državne komisije za otkrivanje tajnih grobnica naveo je da je u bazi podataka mešovite komisije već sada evidentirano 80 hiljada imena, ali da će na listu pogubljenih biti stavljena samo imena onih osoba za koje istraživači budu utvrdili da pretpostavka može biti dokumentovana. Cvetković je rekao da se u Srbiji pouzdano zna o 40 hiljada pogubljenja, a da je od toga 26 896 počinjeno u Vojvodini. Do sada je identifikovano 210 masovnih grobnica. Istoričar je naveo i da su nakon pogubljenja, krajem 1945. odnosno početkom 1946. tajne službe (OZNA) po državnoj instrukciji morale da pripreme državne knjige sa spiskom pogubljenih, a da je cilj bio da za one čiji su srodnici ostali u životu ostane traga o tome ko je nepouzdan. Takođe, na osnovu instrukcija sa više instance iz 1948. nad masovnim grobnicama trebalo je izgraditi državne institucije, stadione i pijačne trgove, kako bi tragovi bili zametnuti.
izvor: magyarszo.com