Jedan od najpoznatijih simbola Vojvodine, dvorac Fantast u blizini Bečeja, ponovo je postao vlasništvo Matice srpske, najstarije srpske književne i kulturne institucije.
Ovu odluku je potvrdila za portal Webinfo direktorka područne jedinice Novi Sad u Agenciji za restituciju Jasna Selaković. „Zbog izuzetnog značaja Matice srpske i njenog neprekinutog kontinuiteta, stekli su se uslovi za vraćanje imovine, uključujući ne samo dvorac Fantast, već i pripadajuće zemljište i druge objekte“.
Odluka je doneta nakon ponovljenog postupka, budući da je prvobitno, 2015. godine, Agencija odbila zahtev Matice uz obrazloženje da ne postoji pravni kontinuitet zadužbine. Ta odluka je potvrđena i od strane Ministarstva finansija, ali je 2016. Upravni sud presudio u korist Matice, priznavši postojanje pravnog kontinuiteta zadužbine Bogdana Dunđerskog, čuvenog veleposednika koji je ostavio dvorac Fantast u nasleđe Matici srpskoj.
Dvorac Fantast, izgrađen 1925. godine, predstavljao je jedno od ključnih zdanja zadužbine Dunđerskog, čiji je testament iz 1940. godine jasno naznačio želju da njegova imovina bude iskorišćena za osnivanje zadužbine koja nosi njegovo ime. Iako je posle Drugog svetskog rata dvorac oduzet i prešao kroz ruke različitih vlasnika, Matica srpska je 2012. podnela zahtev za restituciju i sada, posle više godina pravne borbe, konačno vraća Fantast pod svoje okrilje.
Šta dalje čeka dvorac Fantast pod upravom Matice srpske?
Sada kada je dvorac Fantast vraćen Matici srpskoj, njegova dalja sudbina zavisi od planova te institucije, koja ima bogato iskustvo u očuvanju kulturnih dobara i promociji srpske kulturne baštine. Dvorac, kao deo imovine Matice srpske, može postati deo većih kulturnih projekata, koji uključuju restauraciju, očuvanje i otvaranje za javnost u svrhe obrazovanja i kulture, slično praksi sa drugim objektima koje Matica upravlja.
Matica srpska se dokazala kroz upravljanje mnogim kulturnim institucijama, poput galerija i muzeja, pa je moguće da će i dvorac Fantast postati deo njihovih aktivnosti u promociji srpske istorije, umetnosti i nauke.
Dosadašnja praksa pokazuje da objekti vraćeni kroz restituciju često dobijaju novu ulogu u okviru obrazovnih i kulturnih programa, što bi mogao biti slučaj i sa ovim dvorcem.
Takođe, s obzirom na značaj dvorca Fantast kao turističke atrakcije, postoji mogućnost da će se razvijati i planovi za turističku promociju i održive aktivnosti koje će koristiti lokalnoj zajednici u Bečeju.
